آزمايشگاه پاتوبيولوژي پيوند

Progesterone (پروژسترون)

کاربرد
اطلاعات بالینی
مقادیر نرمال
تفسیر
هشدار ها
منابع

بررسی اینکه آیا تخمک گذاری در یک چرخه قاعدگی رخ داده است یا خیر
ارزیابی ناباروری
ارزیابی خونریزی غیرطبیعی رحم
ارزیابی سلامت جفت در بارداری پر خطر
تعیین اثربخشی تزریق پروژسترون هنگام تزریق به خانمها برای کمک به حمایت از بارداری در اوایل بارداری
آزمایش مربوط به برخی از بیماران مبتلا به اختلالات آدرنال

منابع پروژسترون غدد فوق کلیه ، جسم زرد و جفت هستند.
غدد فوق کلیوی : پروژسترون سنتز شده در غدد فوق کلیوی به سایر کورتیکواستروئیدها و آندروژن ها تبدیل می شود و بنابراین ، تاثیری عمده در سطح سرمی در گردش ندارد ، مگر اینکه تومور تولید کننده پروژسترون وجود داشته باشد.
جسم زرد : پس از تخمک گذاری ، افزایش قابل توجهی در سطح سرم وجود دارد ، زیرا جسم زرد شروع به تولید پروژسترون در مقادیر فزاینده می کند. این امر باعث تغییراتی در رحم می شود و آن را برای کاشت تخمک بارور آماده می کند. اگر لانه گزینی اتفاق بیفتد ، تروفوبلاست شروع به ترشح گنادوتروپین جفتی انسان می کند که جسم زرد و ترشح پروژسترون را حفظ می کند. اگر کاشت وجود نداشته باشد ، جسم زرد تخریب می شود و سطح پروژسترون در گردش خون به سرعت کاهش می یابد و حدود 4 روز قبل از قاعدگی بعدی به سطح فاز فولیکولار می رسد.
جفت : با پایان سه ماهه اول ، جفت ترشح کننده اصلی پروژسترون می شود.

بسته به نوع کیت و روش انجام آزمایش مقادیر مرجه می تواند متفاوت باشد.
مردان
کمتر از 4 هفته : تعیین نشده است.
4 هفته تا کمتر از 1 سال : < or =0.66 ng/mL
1 تا 9 سال : < =0.35 ng/mL
10 تا 17 سال : غلظت در طول نوجوانی و بلوغ افزایش می یابد.
بزگتر و مساوی 18 سال : < 0.20 ng/mL ( 90درصد جمعیت سالم درای غلظتی در این محدوده می باشند.)

زنان
کمتر از 4 روز : تعیین نشده است.
4 روز تا کمتر از یک سال : < =1.3 ng/m
1 تا 9 سال : < =0.35 ng/mL
10 تا 17 سال : غلظت در طول نوجوانی و بلوغ افزایش می یابد.
بزرگسالان (بزرگتر و مساوی 18 سال)
فاز فولیکولار : < or =0.89 ng/mL
فاز تخمک گذاری : < or =12 ng/mL
فاز لوتئال : 1.8-24 ng/m
بارداری
3 ماهه اول : 11-44 ng/mL
3 ماهه دوم : 25-83 ng/mL
3 ماهه سوم : 58-214 ng/mL

در نتیجه تخمک گذاری در میانه سیکل هورمون LH افزایش می یابد و به دنبال آن افزایشی در ترشح پروژسترون ایجاد می گردد که بین روز های 21 تا 23 سیکل به اوج خود می رسد. اگر تا آن زمان لقاح و لانه گزینی اتفاق نیفتاده باشد ، با تغذیه جسم زرد توسط محرک های رشد مشتق شده از گنادوتروپین جفتی انسان ، ترشح پروژسترون سقوط می کند و در نهایت قاعدگی را تحریک می کند. به طور معمول ، غلظت های پروژسترون سرمی بیش از 10 نانوگرم در میلی لیتر در روزهای 21 تا 23 نشان دهنده تخمک گذاری طبیعی و غلظت های زیر 10 نانوگرم در میلی لیتر نشان دهنده عدم تخمک گذاری ، تولید ناکافی پروژسترون در فاز لوتئال یا زمان نامناسب جمع آوری نمونه است.
افزایش غلظت پروژسترون گهگاه با برخی کیست های تخمدان ، حاملگی های مولار ، اشکال نادر سرطان تخمدان ، سرطان آدرنال ، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال و تومورهای بیضه دیده می شود. همچنین ممکن است در نتیجه تولید بیش از حد غدد فوق کلیوی باشد.
غلظت کم پروژسترون ممکن است با توکسمی (غلظمت سمی در خون) در اواخر بارداری ، کاهش عملکرد تخمدان ، آمنوره ، حاملگی خارج رحمی و سقط همراه باشد.

ارزیابی عملکرد جسم زرد به همبستگی با مرحله چرخه قاعدگی نیاز دارد.
مصرف مکمل های استروژن و پروژسترون می تواند نتایج را تحت تأثیر قرار دهد
همانند سایر آزمایشات،ازآنالیز نمونه های حاوی آنتی بادی های مونوکلونال از بیمارانی که تحت درمان با آنتی بادی های مونوکلونال موش قرار گرفته اند یا آنها را برای اهداف تشخیصی دریافت کرده اند، ممکن است نتایج صحیحی به دست نیاید.
در موارد نادر ، تداخل ناشی از تیترهای بسیار بالای آنتی بادی های بر ضد روتنیم و استرپتاویدین می تواند رخ دهد.

1. Lippe BM, LaFranchi SH, Lavin N, et al: Serum 17-alpha-hydroxyprogesterone, progesterone, estradiol, and testosterone in the diagnosis and management of congenital adrenal hyperplasia. J Pediatr 1974;85:782-787
2. Haymond S, Gronowski AM: In Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Fourth edition. Edited by CA Burtis, ER Ashwood, DE Bruns. St. Louis, Elsevier, Inc, 2006, pp 2097-2152
3. CALIPER Database. The Hospital for Sick Children. Toronto, Canada. Available at: www.sickkids.ca/caliperproject/index.html