آزمایشگاه پیوند

Jak2 V617F mutation, Blood

کاربرد
اطلاعات بالینی
تفسیر نتایج
هشدارها
منابع

کاربرد:
کمک به افتراق بین افزایش گلبول های سفید خون ناشی از اختلالات میلوپرولیفراتیو مزمن و حالت های واکنشی در نمونه خون محیطی.

نمونه مورد نیاز:
نمونه خون محیطی کامل در ضدانعقاد EDTA

روش انجام آزمایش:
Quantitative Polymerase Chain Reaction (PCR)

اطلاعات بالینی:
ژن مربوط به (JAK2) Janus Kinase 2 یک پروتئینِ تیروزین کیناز تولید می کند که با بخش داخل سیتوپلاسمی گیرندۀ بسیاری از فاکتورهای رشد و سایتوکاین ها در ارتباط می باشد. این ارتباط جهت انتقال پیام داخل سلولی در سلولهای خونساز مهم می باشد.
انتقال پیام از طریق پروتئین JAK2 باعث فسفریلاسیون و فعال شدن پروتئینی به نام STAT می شود که در نهایت سبب تکثیر و تمایز سلول ها می شود. برخی از اختلالات میلوپرولیفراتیو که از لحاظ جابه جایی کروموزومی ABL-BCR منفی هستند، به طور معمول دارای یک جهش نقطه ای در ژن مربوط به پروتئین JAK2 می باشند. این جهش نهایتاً سبب جابه جایی اسیدآمینه شماره 617 در پروتئین JAK2 می شود. جهش JAK2 V617F در 95-98 درصد از بیماران مبتلا به پلی سایتمی ورا، 50-60 درصد از بیماران مبتلا به میلوفیبروز اولیه و 50-60 درصد افراد مبتلا به ترومبوسایتمی اساسی وجود دارد. این جهش هم چنین به صورت نادر در سایر نئوپلاسم های میلوئیدی مانند لوسمی میلومنوسیتیک مزمن (CMML) و سندرم های میلودیس پلاستیک نیز مشاهده شده است. این جهش در بیماران مبتلا به لوسمی میلوسیتیک مزمن (CML) و لکوسیتوز واکنشی وجود ندارد.
شناسایی جهش JAK2 V617F در تشخیص اختلالات میلوپرولیفراتیو بسیار کمک کننده است.
اگرچه تست منفی برای این جهش به طور کامل اختلالات میلوپرولیفراتیو را رد نمی کند.
سایر جهش های مهم غیر از JAK2 V617F که ممکن است در افراد مبتلا به اختلالات میلوپرولیفراتیوِ ABL-BCR منفی رخ دهد شامل موارد زیر می باشد :

1- جهش های موجود در اگزون شماره 9 ژن CALR ( در 20-30% موارد میلوفیبروز اولیه و ترومبوسایتمی اساسی )
2- جهش های موجود در اگزون شماره 10 ژن MPL ، که در 5-10% موارد میلوفیبروز اولیه و 3-5 درصد موارد ترومبوسایتمی اساسی مشاهده شده است.
3- جهش در اگزون شماره 12 ژن JAK2

تفسیر نتایج :
نتایج این آزمایش به دو شکل گزارش می شود :
1- Negative ، که نشان دهندۀ عدم حضور جهش مورد نظر در ژن JAK2 می باشد.
2- Positive ، که نشان دهندۀ وجود جهش مورد نظر در ژن JAK2 می باشد.
نتیجه مثبت بیانگر حضور یک نئوپلاسم میلوئیدی می باشد که بایستی در کنار علائم بالینی و نتایج سایر آزمایشات بیمار جهت تشخیص قطعی تفسیر شود.
نتیجه منفی برای این تست نمی تواند بطورکلی حضور اختلالات میلوپرولیفراتیو را کنار بگذارد.

هشدارها :
نتیجه مثبت برای جهش JAK2 V617F برای یک نوع خاص از اختلالات میلوپرولیفراتیو اختصاصی نمی باشد و برای تشخیص قطعی به ارتباط بالینی و آسیب شناسی نیاز می باشد.
اگر این تست به دلیل شمارش بالای گلبول قرمز و شک به پلی سایتمی ورا برای بیمار درخواست داده شده است، نتیجه آزمایش بایستی با نتایج حاصل از بررسی مغزاستخوان ارتباط داده شود.
در برخی موارد نادر برخی جهش های دیگر علاوه بر JAK2 V617F ممکن است در محل اتصال پروب و پرایمر وجود داشته باشد و باعث نتیجه منفی کاذب در آزمایش شود.

منابع :
1. Baxter EJ, Scott LM, Campbell PJ, et al: Acquired mutation of the tyrosine kinase JAK2 in human myeloproliferative disorders. Lancet 2005 March 16;365(9464):1054-1061.

2. James C, Ugo V, Le Couedic JP, et al: A unique clonal JAK2 mutation leading to constitutive signaling causes polycythaemia vera. Nature 2005 April 28;434(7037):1144-1148.
3. Kralovics R, Passamonti F, Buser AS, et al: A gain-of-function mutation of JAK2 in myeloproliferative disorders. N Engl J Med 2005;352:1779-1790.

4. Steensma DP, Dewald GW, Lasho TL, et al: The JAK2 V617F activating tyrosine kinase mutation is an infrequent event in both "atypical" myeloproliferative disorders and the myelodysplastic syndrome. Blood 2005;106:1207-1209.

5. Gong, Jerald Z, Cook, James R, et al: Laboratory Practice Guidelines for Detecting and Reporting JAK2 and MPL Mutations in Myeloproliferative Neoplasms. J Mol Diag 2013;15(6):733-744.