آزمایشگاه پیوند

Cystatin C , Serum

کاربرد
اطلاعات بالینی
مقادیر طبیعی
تفسیر نتایج
هشدارها
منابع

ارزیابی عملکرد کلیه در بیمارانی که مشکوک به بیماری کلیوی هستند.
پیگیری پاسخ به درمان بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی
یک مارکر مناسب برای ارزیابی سرعت فیلتراسیون گلومرولی (Glomerular Filtration Rate) (GFR) به ویژه در بیمارانی که ارزیابی کلیرانس کراتینین در آن ها اطلاعات مناسبی نمی دهد مانند افراد با وزن بسیار بالا، افراد با سن بالا و یا افرادیکه دچار سوءتغذیه هستند.

نمونه مورد نیاز :
سرم

روش انجام آزمایش :
Immunoturbidometry

اطلاعات بالینی :
Cystatin C یک مولکول با خاصیت ممانعت کننده از پروتئیناز و با وزن مولکولی پایین می باشد که توسط همه سلول های هسته دار بدن سنتز می شود و در مایعات بدن مانند سرم وجود دارد. ازآنجا که Cystatin C با یک سرعت ثابت و پایدار درحال سنتز در بدن می باشد و بصورت آزادانه توسط کلیه ها فیلتر می شود، غلظت سرمی آن می تواند بصورت معکوس با سرعت فیلتراسیون گلومرولی (GFR) در ارتباط باشد.
به این معنی که غلظت بالای این ماده در سرم نشان دهنده GFR پایین است و مقدار پایین آن نشاندۀ GFR بالاست (همانند Creatinine) هرچند که Cystatin C و Creatinine هردو بصورت آزاد توسط گلومرول های کلیوی فیلتر می شوند. برخلاف Creatinine ، Cystatin C توسط توبول های پروکسیمال کلیوی بازجذب و متابولیزه می شود. بنابراین در شرایط طبیعی Cystatin C به مقدار قابل توجهی در ادرار دیده نمی شود.
مقدار سرمی Cystatin C تحت تاثیر Body mass و سن و جنس و یا نژاد قرار نمی گیرد. بنابراین در مواردی که به آن اشاره شد Cystatin C نسبت به Creatinine مارکر مطمئن تری برای ارزیابی عملکرد کلیه می باشد.
میزان فیلتراسیون گلومرولی را می توان با استفاده از غلظت Cystatin C و سن و جنس فرد محاسبه کرد.
سطح Cystatin C در خون خیلی سریعتر از Creatinine به تعادل می رسد بنابراین در بیماران بستری در بیمارستان که عملکرد کلیوی آن ها ممکن است بطور مداوم تغییر کند ارزیابی Cystatin C اطلاعات بهتری را نسبت به Creatinine درمورد عملکرد کلیوی به ما می دهد.

Cystatin C
0.36 – 1.03 mg/L : 18 – 49 years
0.67 – 1.21 mg/L : ≥ 50 years
Reference values have not been established : 0 – 17 years

estimated GFR (eGFR)
> 60 mL/min/BSA (Body Surface Area)

غلظت سرمی Cystatin C با سرعت فیلتراسیون گلومرولی نسبت عکس دارد و مقادیر بالای Cystatin C نشان دهندۀ کاهش فیلتراسیون گلومرولی می باشد.
برای ارزیابی eGFR با استفاده از غلظت سرمی Cystatin C نیازی به اطلاعات نژادی بیمار نمی باشد.
به دلیل عدم بلوغ کامل عملکرد کلیوی در نوزادان، مقدار سرمی Cystatin C در نوزادان کمتراز 3 ماهه بالا می باشد.
در بیماری های نارسایی مزمن کلیوی بطور معمول سرعت فیلتراسیون گلومرولی کاهش می یابد و مقدار دفع آلبومین در ادرار زیاد می شود (Albuminuria).
براساس استاندارها، بیماری های نارسایی مزمن کلیوی بدون توجه به علت ایجاد آن بایستی براساس سطح فعالیت کلیه درجه بندی شوند. که برای ارزیابی سطح فعالیت کلیوی از پارامتر GFR استفاده می شود.

GFR(mL/min/BSA)	Description	Stage
90	آسیب کلیوی با GFR طبیعی یا افزایش یافته	1
60 - 89	آسیب کلیوی با کاهش اندک در GFR	2
45 - 59	کاهش اندک تا متوسط در GFR	3A
30 - 44	کاهش متوسط تا شدید در GFR	3B
12 - 29	کاهش شدید در GFR	4
< 15 (or dialysis)	Kidney Failure	5

سرعت فیلتراسیون گلومرولی تخمین زده شده (estimated GFR (eGFR)) یک اندازه گیری دقیق از سرعت واقعی فیلتراسیون گلومرولی نیست زیرا eGFR می تواند تحت تاًثیر فاکتورهای خارج کلیوی مثل التهاب قرار بگیرد.

1. Inker LA, Schmid CH, Tighiouart H, et al; CKD-EPI Investigators: Estimating glomerular filtration rate from serum creatinine and cystatin C. N Engl J Med. 2012 Jul;367(1):20-29. doi: 10.1056/NEJMoa1114248.

2. Frazee E, Rule AD, Lieske JC, et al: Cystatin C-guided vancomycin dosing in critically ill patients: a quality improvement project. Am J Kidney Dis. 2017 May;69(5):658-666. doi: 10.1053/j.ajkd.2016.11.016.

3. Buehrig CK, Larson TS, Bergert JH, et al: Cystatin C is superior to serum creatinine for the assessment of renal function. J Am Soc Nephrol. 2001;12:194A.

4. Inker LA, Astor BC, Fox CH, et al: KDOQI US commentary on the 2012 KDIGO Clinical Practice Guideline for the Evaluation and Management of CKD. Am J Kidney Dis. 2014 May;63(5):713-735. doi: 10.1053/j.ajkd.2014.01.416.

5. Grubb AO: Cystatin C--properties and use as a diagnostic marker. Adv Clin Chem. 2000;35:63-99. doi: 10.1016/s0065-2423(01)35015-1.

6. Coll E, Botey A, Alvarez L, et al: Serum cystatin C as a new marker for noninvasive estimation of glomerular filtration rate and as a marker for early renal impairment. Am J Kidney Dis. 2000 Jul;36(1):29-34. doi: 10.1053/ajkd.2000.8237.