مشروح اخبار و مقالات

• اخبار
• 24 آذر 1400

معیار Ct در تست Covid-19

از زمان شروع پاندمی Covid-19 ، سازمان های بهداشت عمومی در تلاش برای کمک به پزشکان، جهت درمان بهتر بیماران با استفاده از دقیق ترین و کاربردی ترین روش های آزمایشگاهی هستند.

یکی از پیشنهادات ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، استفاده از معیار Ct (سیکل آستانه( برای ژن های هدف در روش های RT-PCR که در تشخیص Covid-19 بکار می رود، بوده است.

در این مورد خاص، WHO معیار Ct را به عنوان جایگزینی برای Viral load معرفی کرده است.

WHO پیشنهاد می کند که تست های خانگی/ بر بالین بیمار (Point-Of-Care) Covid-19  زمانی دارای اعتبار هستند که بتوانند سطح ویروسی با Ct برابر یا کمتر از 25 (در روش RT-PCR) را تشخیص دهند.

هم چنین در مواردی معیار Ct برای تعیین این که چه کسی سطح ویروسی بالاتری دارد و در معرض خطر بیشتری برای فرم وخیم بیماری قرار دارد، و یا تعیین اینکه چه کسی ممکن است آلوده باشد و توانایی آلوده کردن سایر افراد را داشته باشد، و هم چنین برای مشخص کردن اینکه چه کسی می تواند از قرنطینه خارج شود، به کار برده شده است.

انجمن آمریکایی شیمی بالینی (AACC)، مخالف استفاده از معیار Ct برای مدیریت بیماران مبتلا به Covid-19 بوده است. در یک گزارش منتشر شده در July 2021 توسط AACC این انجمن تأکید کردند که با توجه به اینکه تست های(Covid-19)  SARS-COV-2 در کشورهای مختلف با حساسیت متفاوتی در حال انجام است و یک روش استاندارد مشخص برای آن تعریف نشده است، ممکن است Ct های مختلف در آزمایشگاه های مختلف معانی متفاوتی داشته باشد و باعث تصمیم گیری های نامناسبی برای بیماران شود.

در همین رابطه یکی از مشاوران بالینی عضو انجمن AACC عنوان کردند که: "این که چرا مردم معیار Ct را برای مقایسه جواب ها استفاده می کنند برایم قابل درک است، اما ارزیابی با این معیار برای روشی که کمّی (quantitative) نیست می تواند منجر به اشتباه در تصمیم گیری شود".

هم چنین براساس نظریه عضو دیگر این انجمن، اگرچه معیار Ct می تواند برای تخمین شدت آلودگی با Covid-19 استفاده شود. این به این خاطر است که معیار Ct درحال حاضر بصورت معمول برای تشخیص میزان آلودگی ویروسی در عفونت با ویروس های HIV و HBV و HCV مورد استفاده قرار می گیرد. اما بایستی به این نکته توجه کرد که در مورد ویروس هایی مانند HIV و HBV و HCV، از آنجا که جمع آوری نمونه از ادرار و یا خون بصورت استاندارد و یکدست انجام می شود، و مقدار دقیق و مشخصی از نمونه جهت انجام تست استفده می شود، این معیار می تواند با ارزش باشد. اما جمع آوری نمونه با Swab نمی تواند همسان سازی و استاندارد شود.

به عنوان مثال به دلیل تفاوت های بیولوژیکی که بین حفره های بینی وجود دارد، ممکن است جواب آزمایش برای Covid-19 با نمونه گیری از یک حفره بینی مثبت شود درحالیکه نمونه گیری از حفره دیگر جواب منفی داشته باشد. به همین دلیل است که پیشنهاد می شود که نمونه گیری از هر دو حفره بینی انجام شود.

علاوه بر آن، هنوز یک شرایط ایده آل برای نمونه گیری برای انجام تست PCR جهت تشخیص بیماری های تنفسی وجود ندارد.

ولی در مورد نمونه ادرار اینگونه نیست و به عنوان مثال بسیاری از اندازه گیری ها ترجیحا بر روی نمونه صبحگاهی انجام می شود و درمورد نمونه خون، بسیاری از اندازه گیری ها بر روی نمونه خون جمع آوری شده پس از یک دورۀ ناشتایی انجام می شود. اما هنوز اطلاعات کافی در مورد زمان مناسب برای نمونه گیری از سیستم تنفسی وجود ندارد. هم چنین اطلاعات اندکی در مورد زمان ریزش (Shedding) ویروس های تنفسی وجود ندارد و مشخص نیست که آیا زمان مناسبی برای نمونه گیری وجود دارد یا خیر و یا اینکه آیا تفاوتی بین نتایج به دست آمده از نمونه های جمع آوری شده در صبح و عصر وجود دارد یا خیر؟

با توجه به مطالب عنوان شده، معیار Ct بدون استاندارد سازی روش ها فاقد ارزش بالینی می باشد.

در یک مطالعه انجام شده برروی Ct به دست آمده از آزمایشگاههای مختلف (732 آزمایشگاه) نشان داده شد که یک Ct بین 25-30 که در آزمایشگاههای مختلف به دست آمده است، می تواند بیانگر حضور ویروس از کمتراز   10³ کپی تا بیش از 10⁸ کپی در هر میلی متر از نمونه باشد.که این نتایج نشان دهنده اختلاف صد هزار برابری در تعداد ویروس می باشد.

AACC تنها سازمانی نیست که با پیشنهاد WHO برای معیار Ct مخالفت نشان داده است. در مقاله ای که توسط انجمن پاتولوژیست های آمریکا منتشر شده است، استفاده از معیار Ct را به دلایل مختلفی زیر سؤال برده اند. از جمله دلایل عمده ارائه شده توسط این انجمن شامل:

1. تفاوت در روش های جمع آوری نمونه
2. عدم استاندارد سازی روش های کمّی برای Covid-19
3. طیف وسیع معیار Ct در بین آزمایشگاههای مختلف

با این وجود این ها نمی توانند به معنای این باشند که معیار Ct هیچ ارزشی برای Covid-19 ندارند. زمانی که در یک آزمایشگاه از یک روش ثابت و استاندار برای تشخیص Covid-19 استفاده شود، شما می توانید Ct به دست آمده از یک نمونه را به عنوان راهنما برای مقایسه با یک نمونه دیگر استفاده کنید. اما زمانی که بخواهید این کار را برای Ct های به دست آمده از آزمایشگاه های مختلف به کار ببرید، به دلیل متغیرهای زیادی که وجود دارد، فاقد ارزش می باشد.

با این تفاسیر با توجه به اینکه درحال حاضر معیار Ct توسط اکثر آزمایشگاه ها درحال گزارش است و عدم گزارش آن توسط یک آزمایشگاه ممکن است سبب نارضایتی پزشکان و هم چنین برخی از بیماران شود، در چنین مواردی AACC پیشنهاد می کند که درصورتی که ناگزیر به گزارش Ct در جواب آزمایش بودید از متن زیر در قسمت توضیحات جواب آزمایش استفاده شود:

“The utilization of Ct values to guide patient management is discouraged. Correlation with viral load, viral burden, or infectivity has not been established for qualitative SARS-CoV-2 tests. Numerous factors such as biological variance, adequacy of sample, time of exposure, instrumentation, methodology, lack of certified reference material, and regulatory factors influence the Ct values detected in qualitative SARS-CoV-2 assays. Therefore, AACC discourages reporting or disclosing Ct values to guide patient management.”